YİYECEK VE İÇECEK YÖNETİMİ Dersi YİYECEK İÇECEK İŞLETMELERİNE GENEL BAKIŞ soru cevapları:
Toplam 89 Soru & Cevap#1
SORU: Yiyecek içecek işletmelerinde Ar-Ge fonksiyonunun temel amacı nedir?
CEVAP: Ar-Ge fonksiyonunun temel amacı; devamlı olarak değişen bir çevrede hizmet veren yiyecek içecek işletmelerinin, bu değişimlere adapte olmalarını sağlamak, gelişme ve büyümelerine yardımcı olmak ve sonuç olarak da canlılıklarının sürekliliğini sağlamaktır.
#2
SORU: Yiyecek içecek işletmelerinde finansal fonksiyonu nedir?
CEVAP: Finansman fonksiyonu; finansal girdiler ve finansal çıktılar arasındaki dengenin finansal girdiler aleyhine hiçbir zaman bozulmaması ve dolayısıyla kıt olan fonların verimli kullanılması gerçeğini içermektedir.
#3
SORU: Yiyecek içecek işletmesi olarak en fazla bilinen örnekler nelerdir?
CEVAP: Yiyecek içecek işletmesi olarak en fazla bilinen örnekler; • Restoran, • Kafeterya, • Fast food, • Catering işletmeleri ve • Otellerde hizmet veren yiyecek içecek birimleridir.
#4
SORU: Yiyecek içecek işletmelerinde pazarlama aracı olarak promosyon çeşitleri neleridir?
CEVAP: Yiyecek içecek işletmelerinde pazarlama aracı olarak promosyon çeşitleri; • Ödüllü yarışmalar, • İndirim kuponları, • Paketler, • Prim/hediye, • Ürün örnekleri, • İndirimler, • Fazla ürünlerdir.
#5
SORU: Yiyecek içecek işletmelerinde ileriki dönemlere ait finansal planların hazırlanabilmesi için restoran işletmelerinde hangi analizler yapılmalıdır?
CEVAP: İleriki dönemlere ait finansal planların hazırlanabilmesi için restoran işletmesinin SWOT (Strengths-Güçlü Noktalar, Weaknesses-Zayıf Noktalar, OpportunitiesFırsatlar, Threats-Tehditler) analizi yapması gerekmektedir. Ya da zayıf ve güçlü yönlerinin sağlıklı bir biçimde analiz edilmesi, ekonomik koşullar ile rakip firmaların ortaya çıkardığı tehdit ve fırsatların en uygun biçimde değerlendirilmesi gerekmektedir. Böylelikle de geleceğe dönük tahminler planlanabilir
#6
SORU: Yönetim nedir?
CEVAP: Çalışanlarının işletme amaçlarını düzenleyip sonra da kontrol eden çabaların bütünü yönetim olarak değerlendirilir.
#7
SORU: Yiyecek içecek işletmelerinde, hizmete sunulan ürünler için yürütülen yönetim faaliyetlerinin yer aldığı sürecin aşamaları ne şekildedir?
CEVAP: Yiyecek içecek işletmelerinde, hizmete sunulan ürünler için yürütülen yönetim faaliyetlerinin yer aldığı sürecin aşamaları: • Menü planlama aşaması (işletme yöneticisi, aşçıbaşı ve şefler), • Satın alma aşaması (satın alma görevlileri), • Teslim alma aşaması (teslim alma görevlileri), • Depolama aşaması (depo görevlileri), • Depodan mal/ürün dağıtım aşaması (görevliler), • Ön hazırlık aşaması (aşçı yamakları, kasap, hamur ustaları, hamurcu yamakları, salatacılar), • Hazırlık aşaması (sebzeciler, ızgaracılar, fırıncılar, pastacı ve tatlıcılar), • Servis aşaması (restoran müdürü, şef garson, kaptanlar, garsonlar, komiler), • Sanitasyon ve • Hijyen aşamasıdır (hijyen sorumlusu ve bulaşıkçılar).
#8
SORU: Dışarıdan yemek yeme eğiliminin artmasının sebebi nedir?
CEVAP: Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde bayanların çalışma hayatına katılma payının yükselmesiyle beraber dışarıda yemek yeme eğilimi de giderek artmaktadır.
#9
SORU: ABD’de yapılan araştırmada ABD’de her 10 çalışandan kaçı yiyecek içecek işletmelerinde istihdam edilmektedir?
CEVAP: ABD’de yapılan araştırmada ABD’de her 10 çalışandan 1’i yiyecek içecek işletmelerinde istihdam edilmektedir.
#10
SORU: Bir yöneticinin kaç iş görenden sorumlu olacağını belirleyen değişkenler nelerdir?
CEVAP: Yöneticinin deneyim, işin karmaşıklığı, iş görenlerin yetenekleri ve problemlerin ortaya çıkma sıklığı, bir yöneticinin kaç iş görenden sorumlu olacağını belirleyen değişkenlerdir.
#11
SORU: Orta büyüklükteki bir yiyecek-içecek işletmesinin organizasyon şeması nasıldır?
CEVAP: İşletme yöneticisi ve yardımcısı en üstte bulunmaktadır. Bu pozisyonlara bağlı olarak çalışan yemek üretim şefi (mutfak sorumlusu) olan aşçıbaşı, yemek salonu şefi ve idari bölüm şefi yer almaktadır. İlk olarak yiyeceklerin hazırlandığı alanda menüde yer alan ürünler istenilen nitelikte hazırlanır. Bundan dolayı sebzeciler, ızgaracılar, kasaplardan sorumlu aşçıbaşılar, soğuk yemekçiler, tatlı ve pasta sorumluları, depo görevlileri ve bulaşıkçılar bulunur. Serviste görev alan garson ve komiler, bar görevlilerinin sorumluluğunda çalışmaktadırlar.
#12
SORU: Yiyecek içecek işletmelerinde pazarlama aracı olarak promosyon aracının yararı nedir?
CEVAP: İşletmelerin yapmış olduğu promosyon uygulamaları, işletmeler ve müşteriler arasında bir şeyler kazanma duygusu yaratır. Bu da, işletmeye yani ürün ve hizmete yönelik olumlu tutumları geliştirir.
#13
SORU: Yiyecek içecek işletmelerinde pazarlama aracı olarak promosyon aracı nedir?
CEVAP: Promosyon, tüketim için doğrudan teşvik aracıdır. Başarılı olduğunda satışlarda gözle görülen bir artış görmek mümkündür.
#14
SORU: Yiyecek içecek işletmelerinde pazarlama amaçlarına ulaşabilmek için ne gibi pazarlama faaliyetleri yürütülür?
CEVAP: Pazarlama amaçlarına ulaşabilmek için satışlar, reklam, halkla ilişkiler ve promosyon araçları kullanılmaktadır.
#15
SORU: Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı’nın Türkiye’deki yiyecek içecek sektörü için yapmış olduğu SWOT analizinde güçlü noktalar nelerdir?
CEVAP: Türkiye’de yiyecek içecek sektörü için yapılan SWOT analizindeki güçlü noktalar şöyle sıralanabilir: • Genç ve artan nüfusuyla, Türkiye’de hem üretim hem de tüketim artış göstermektedir. • Türkiye gıda endüstrisi, ülkedeki mevcut tarımsal ürün çeşitliliği sebebiyle önemli ihracat fırsatlarına sahiptir. • Gelişen bir ülke olarak, tüketici harcamalarını da pozitif yönde etkileyecek olan kişi başı GSYİH’da gelecek yıllarda artış beklenmektedir.
#16
SORU: Amaçlarına göre yiyecek içecek işletmeleri nelerdir?
CEVAP: Amaçlarına göre işletmeler: • Kâr amacı gütmesine göre; • Kâr amacı güden ve • Kâr amacı gütmeyen işletmeler. • Hizmet verdiği pazara yönelik; • Sınırlı pazara ve • Genel pazara yönelik işletmeler. • Faaliyet alanına göre; • Birincil ve • İkincil faaliyet alanı yiyecek içecek olan işletmeler olarak sınıflandırılır.
#17
SORU: Yiyecek içecek işletmelerinin sağladığı en önemli iki fayda nedir?
CEVAP: Yiyecek içecek işletmelerinin sağladığı en önemli iki fayda; • Ürün ve hizmetin hazırlanması ile • Sunulmasıdır
#18
SORU: Maslow’un belirlemiş olduğu ihtiyaçlar hiyerarşisinde birinci sırada hangi ihtiyaç vardır?
CEVAP: Maslow’un belirlemiş olduğu ihtiyaçlar hiyerarşisinde fizyolojik ihtiyaçlar birinci sırada yer almaktadır.
#19
SORU: Tedarik kavramını nedir?
CEVAP: Tedarik kavramı; bir ürünün üretiminde ihtiyaç duyulan ham madde, yardımcı madde ve sermaye mallarının araştırılarak belirlenmesi ve satın alınarak elde edilmesi için gerçekleştirilen tüm faaliyetlerdir.
#20
SORU: Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı’nın Türkiye’deki yiyecek içecek sektörü için yapmış olduğu SWOT analizinde zayıf noktalar nelerdir?
CEVAP: Türkiye’de yiyecek içecek sektörü için yapılan SWOT analizindeki zayıf noktalar şöyle sıralanabilir: • Küresel ekonomik krizden etkilenen değişken ekonomik ortamın tüketici harcamalarını engellemesi, • Alkollü içeceklerde talebin dinî inanışlar ve yüksek Özel Tüketim Vergisi sebebiyle Avrupa ülkelerine kıyasla düşük düzeyde kalması.
#21
SORU: Yiyecek içecek işletmelerinde, hizmete sunulan ürünler için yürütülen yönetim faaliyetleri hangi süreçleri içermektedir?
CEVAP: Yiyecek içecek işletmelerinde, hizmete sunulan ürünler için yürütülen yönetim faaliyetlerinin yer aldığı süreç, malzemelerin satın alınmasından sonra, üretim süreci sonunda yiyecek ve içeceklerin müşterinin tüketimine kadar geçen süreyi içermektedir.
#22
SORU: Türkiye’de yiyecek içecek sektörünün 2007, 2008 ve 2009 yılları arasındaki oransal farklılıklar nelerdir?
CEVAP: Türkiye yiyecek ve içecek sektörü üretiminde 2008 yılında 2007 yılına göre % 4,1 oranında artış kaydedilmiştir. Ancak 2009 yılında 2008 yılına göre % 1,3 oranında azalma görülmüştür.
#23
SORU: ABD’de çalışanların cinsiyet ve medeni durumu nedir?
CEVAP: Çalışanların; %55’inin bayan, %67’sinin bekâr ve %54’ünün de 30 yaşın altında olduğu görülmektedir.
#24
SORU: Bir yiyecek ve içecek yöneticisinin elinde hangi kaynaklar vardır?
CEVAP: Bir yiyecek ve içecek yöneticisinin elinde; personel, para, zaman, enerji, ürün, malzeme, ekipman ve prosedürler gibi birçok kaynak vardır.
#25
SORU: Gelişmiş ülkelerdeki 1980,1990 ve 2000’lerdeki yiyecek harcamalarının oranı nedir?
CEVAP: Gelişmiş ülkelerde; • 1980 yılında yiyecek harcamalarının *’si ev dışında harcanmışken, • Oran 1990’lı yıllarda %26’ya çıkmış, • 2000’li yıllarda ise %50’lere ulaşmıştır
#27
SORU: Yiyecek içecek işletmelerinde pazarlama aracı olarak satışlar kaça ayrılır ve nedir?
CEVAP: Satışları; • İç ve • Dış satış olarak iki ana grupta incelemek mümkündür. İç satışlar, hâlihazırda işletmeye gelen misafirlerden elde edilen gelir için satış arttırma teknikleri kullanarak daha da artırmak üzerine odaklanılmaktadır. Dışsal satış/Kişisel satış, yiyecek içecek işletmelerinde fazla tercih edilmeyen bir pazarlama yöntemidir. Kişisel satış tekniğinde, satış temsilcileri kiralanarak dışarıda satış yapmaları konusunda yönlendirilir. Bu tekniği özellikle büyük ziyafet organizasyonu yapabilecek kapasiteye sahip işletmeler tercih etmektedirler.
#28
SORU: Yiyecek içecek işletmelerinde insan kaynakları yönetiminde uygulanması gereken işlemler nasıldır?
CEVAP: Yiyecek içecek işletmelerinde insan kaynakları yönetiminde uygulanması gereken işlemler; • İnsan kaynaklarının planlanması ve aranması, • İnsan kaynaklarının seçimi ve işe yerleştirilmesi, • İnsan kaynaklarının geliştirilmesi, • İnsan kaynaklarının motivasyonu, • İnsan kaynaklarının yönetime katılımı, • İnsan kaynaklarında performans değerlendirme ve ölçme, • Stres yönetimi, • Ücret yönetimi, • Çalışma ilişkilerinin düzenlenmesi ve • İşten ayrılanların düzenlenmesidir.
#29
SORU: Yiyecek içecek işletmelerinde yönetsel fonksiyonlar nelerdir?
CEVAP: Yiyecek içecek işletmelerinde yönetsel fonksiyonları; • Tedarik fonksiyonu, • Pazarlama fonksiyonu, • Finansman fonksiyonu, • İnsan kaynakları fonksiyonu, • Ar-Ge fonksiyonu ve • Üretim fonksiyonudur.
#30
SORU: Yiyecek içecek işletmelerinin tanımı nedir?
CEVAP: Yiyecek içecek işletmeleri, yiyeceklerin ve içeceklerin servis olanaklarını sağlayan üretim işletmeleri olarak tanımlanabilir.
#31
SORU: ABD’de 2010 yılında yiyecek içecek sektöründen ne kadar gelir elde edilmiştir?
CEVAP: ABD’de 2010 yılında yiyecek içecek sektöründen 604,2 milyar $ gelir elde edilmiştir.
#32
SORU: Fast food restoranlar nasıl açıklanmaktadır?
CEVAP: Fast food restoranlar, Amerika kıtasından tüm dünyaya yayılan yiyecek içecek işletmeleridir. Türkçe’ye hızlı servis olarak çevrilen bu tür yiyecek içecek işletmeleri, sınırlı bir menüye sahiptir. Yiyecek içecek fiyatlarının ekonomik olması nedeniyle pazarın tüm kesimine hitap etmektedir. Fast food restoranlar hamburger, sandviç ve pizza gibi belli bir konuda uzmanlaşan restoranlardır. Bu restoranlar genellikle self-servis olarak faaliyet gösterirler ve bir zincir işletmeye bağlı olarak çalışırlar. Genellikle bu tür işletmeler, zincir işletmeler olduklarından iyi bir işletim sistemine sahip olmalıdır. Fast food restoran zincirleri, pazar paylarını artırmak için devamlı olarak yeni pazar bölümlerine, yeni marka ve konseptlerle girmek için çalışmaktadırlar.
#33
SORU: Mom ve pop restoranlar nasıl açıklanmaktadır?
CEVAP: Mom ve pop restoranlar, yemeklerin pek çoğunu taze yiyeceklerle hazırlayıp serviste daha çok bayan garson kullanan ucuz ve temiz restoranlardır. Bu tip restoranlar daha çok fast food restoranlarla rekabet hâlindedirler. Yakın zamanda İtalya’da başlayıp dünyada hızla yayılan “Slow Food” akımını bu restoranlarla bağdaştırmak mümkündür. Slow food akımı, fast fooda karşı çıkartılmış bir akım olma özelliğini taşımaktadır.
#34
SORU: Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı’nın Türkiye’deki yiyecek içecek sektörü için yapmış olduğu SWOT analizinde fırsatlar nelerdir?
CEVAP: Türkiye’de yiyecek içecek sektörü için yapılan SWOT analizindeki fırsatlar şöyle sıralanabilir: • İlgi düzeyi yüksek genç nüfusun yeni marka ve ürünlere açık olması, • Turizm sektöründeki büyümenin yiyecek ve içecek sektöründeki tüketimi de artırması, • Henüz pazarın olgunluğa ulaşmaması sebebiyle yeni ürünlerin Türkiye’ye girebilme fırsatlarının olması.
#35
SORU: Yiyecek içecek işletmelerinde pazarlama aracı olarak halkla ilişkilerle ne amaçlanmaktadır?
CEVAP: Halkla ilişkiler kapsamında yiyecek içecek işletmesiyle ilgili pozitif, önemli ve güzel bilgilerin halka duyurularak olumlu bir etki sağlanması amaçlanmaktadır.
#36
SORU: Yiyecek içecek işletmelerinde pazarlama aracı olarak reklam nedir?
CEVAP: Pazarlama aracı olarak reklam; yiyecek içecek işletmelerin ürettiği mal ve hizmetleri daha önce tüketmiş olan müşterilerini korumak, sunulan mal ve hizmetlere yeni müşteriler bulmak, işletmenin pazar payını korumak ya da artırmak için kolektif olarak kullanılan ticari tekniklerin tamamı olarak tanımlanmaktadır.
#37
SORU: . Halkla ilişkiler faaliyetleri hangi konularında çalışmalar yapılabilir?
CEVAP: Halkla ilişkiler faaliyetleriyle mevcut ve potansiyel müşteriler ile ilişkileri, bilgilendirme ve işletme tanıtım konularında çalışmalar yapılabilir.
#38
SORU: Yiyecek içecek üretimi için gerekli olan malzemelerin nereden, ne zaman, nasıl ve ne şekilde temin edileceğinin belirlenmesinde göz önünde bulundurulması gereken hususlar nelerdir?
CEVAP: Yiyecek içecek üretimi için gerekli olan malzemelerin nereden, ne zaman, nasıl ve ne şekilde temin edileceğinin belirlenmesi gerekir. Bu belirleme yapılırken parasal değerlerinin yanında stok politikası ve menüler de göz önünde bulundurulmalıdır. Teklif edilen fiyatlar incelenir, piyasa araştırması yapılır, avantaj ve dezavantajları belirlenir.
#39
SORU: Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı’nın Türkiye’deki yiyecek içecek sektörü için yapmış olduğu SWOT analizinde tehditler nelerdir?
CEVAP: Türkiye’de yiyecek içecek sektörü için yapılan SWOT analizindeki tehditler şöyle sıralanabilir: • Tarımda istikrarsız mevzuat ortamının gıda sektörünü de etkilemesi, • Yüksek enerji ve ham madde maliyetlerinin yiyecek ve içecek üreticilerinin performanslarını olumsuz etkilemesi, • Dünyadaki yüksek kalite ve düşük fiyatta şarap üreten yeni şarap üreticileri sebebiyle şarap endüstrisinde yaşanan rekabet.
#40
SORU: Otel işletmelerinde yiyecek içecek hazırlama olarak ifade edilen üretim süreci kaç bölümden oluşmaktadır?
CEVAP: Otel işletmelerinde yiyecek içecek hazırlama olarak ifade edilen üretim süreci; • Hazırlık, • Pişirme/üretim ve • Porsiyonlama olarak üç ana bölümden oluşur.
#41
SORU: Ülkemizdeki hukuki yapılarına göre yiyecek içecek işletmeleri nelerdir?
CEVAP: Hukuki yapılarına göre işletmeler; • Turistik işletme belgeli yiyecek içecek işletmeleri ve • Belediye belgeli yiyecek içecek işletmeleridir.
#42
SORU: Kurumsal yiyecek içecek işletmeleri içinde yer alan üniversitelerin yiyecek içecek hizmetleri, işletme politikalarında yer alan noktalar nelerdir?
CEVAP: Üniversitelerin yiyecek içecek hizmetleri, işletme politikalarında yer alan noktalar; • Müşteri tatmini, • Çalışan tatmini, • Kaynak yönetimi, • Üniversite desteği ve • Sektörel liderliktir.
#43
SORU: Gıda güvenliğinin yiyecek içecek endüstrisinde giderek önem kazanmaya başlayan bir konu olmasının temel nedeni nedir?
CEVAP: Gıda güvenliği, yiyecek içecek endüstrisinde giderek önem kazanmaya başlayan bir konudur. Bunu temel nedeni; • Biyolojik, • Fiziksel ve • Kimyasal tehlikelere karşı ürünlerin hassas olmasıdır.
#44
SORU: Yiyecek içecek işletmelerinden büyük ölçekli işletmeler hangileridir?
CEVAP: Büyük ölçekli işletmeler; • Rezervasyonlu restoranlar, • Otel restoranları ve • Özel yemek restoranlarıdır.
#45
SORU: Yiyecek içecek işletmelerinde Ar-Ge fonksiyonunun diğer bazı amaçları nelerdir?
CEVAP: Ar-Ge fonksiyonunun diğer bazı amaçları da şöyle sıralanabilir: • Yeni ürün ve süreçleri geliştirmek, • Mevcut ürün ve malzemeler için yeni kullanım alanları bulmak, • Yeni üretim teknikleri bulmak veya mevcut üretim tekniklerini geliştirmek, • Rakip işletmelerin gelişmelerine ayak uydurarak rekabet gücünü korumak, • İşletmede verimliliği artırmak, • Üretim maliyetlerinin düşürülmesini sağlamak, • İşveren-işçi ilişkilerinin iyileştirilmesini sağlamak, • Yönetime doğru ve gerekli bilgilerin zamanında ulaşmasını sağlamak, • Yönetim bilişim sisteminin kurulmasını sağlamak.
#46
SORU: Yiyecek içecek işletmelerinden küçük ölçekli işletmeler hangileridir?
CEVAP: Küçük ölçekli işletmeler; • Ayaküstü restoranlar, • Tavuk-piliç restoranları, • Unlu mamul işletmeleri, • Pastaneler, • Pizza restoranları, • Sandviç büfeleri ve • Deniz ürünleri restoranlarıdır.
#47
SORU: Yiyecek içecek işletmelerinden orta ölçekli işletmeler hangileridir?
CEVAP: Orta ölçekli işletmeler; • Kafeteryalar, • Ayaküstü restoranlar, • Aile tipi restoranlar, • Otel restoranları, • Izgara restoranları ve • Özel yemek restoranlardır.
#48
SORU: Otellerdeki yiyecek içecek hizmetlerinin çeşitleri nelerdir?
CEVAP: Otellerdeki yiyecek içecek hizmetleri çok çeşitlidir. Self servisten açık büfe hizmetlere, lüks otellerin garsonlu, gümüşlü servislerine kadar çeşitlilik gösterir. Otellerin yiyecek içecek departmanına bağlı olan alakart restoran, açık büfe restoran, banket salonları, lobi bar, pool bar, vitamin bar, mini bar, roof bar ve oda servisi birimlerinde misafirlerin yiyecek içecek ihtiyaçları karşılanmaktadır.
#49
SORU: Kısa sürede müşterilerin yiyecek ve içecek taleplerini karşılamaları gereken, fast food tarzı hafif yiyecekleri hazırlayıp sunan işletmeler hangileridir?
CEVAP: Bu işletmelerden bazıları; • İkram hizmeti (Catering) veren işletmeler, • Stadyumlar/spor salonları ve hipodromlardaki yiyecek içecek üniteleri, • Sergi sarayları ve kongre merkezlerindeki yiyecek içecek üniteleri, • Eğlence alanları ve rekreasyonel parklardaki yiyecek içecek üniteleri, • Grossmarket ve hipermarketlerdeki yiyecek içecek üniteleridir.
#50
SORU: Fast food hizmeti veren işletmelerin başarısındaki en büyük faktörler nelerdir?
CEVAP: Fast food hizmeti veren işletmelerin başarısındaki en büyük faktörler; • Sınırlı menü, • Ucuz fiyat ve • Servisin hızlı bir şekilde yapılmasıdır.
#51
SORU: Yiyecek içecek işletmelerinde üretim kavramı nedir?
CEVAP: Genel anlamıyla üretim fonksiyonu; bir yiyecek içecek işletmesi için üretim yapılmak istenen yiyecek içeceklerin ön hazırlığının yapılması ve pişirilmesi olarak tanımlanmaktadır.
#52
SORU: Mülkiyete göre yiyecek içecek işletmeleri hangileridir?
CEVAP: Mülkiyetine göre işletmeler; • Özel işletmeler (sermayesinin tamamı özel kişilere ait işletmelerdir), • Kamu işletmeleri (sermayesinin tamamı kamuya ait işletmelerdir) ve • Karma işletmelerdir (sermayesinin bir kısmı özel kişilere bir kısmı devlete ait olan işletmelerdir).
#53
SORU: Yiyecek içecek işletmelerinde genel pazara yönelik kâr amaçlı yiyecek içecek işletmeleri kaça ayrılmaktadır?
CEVAP: Yiyecek içecek işletmelerinin gruplandırması içerinde yer alan genel pazara yönelik kâr amaçlı yiyecek işletmeleri; • Restoranlar ve • Oteller olarak sınıflandırılabilir.
#54
SORU: Büyüklüklerine göre yiyecek içecek işletmeleri neleridir?
CEVAP: Büyük ölçekli yiyecek içecek işletmeleri; • Orta veya • Küçük ölçekli işletmelerdir.
#55
SORU: Catering firmaları nedir?
CEVAP: Endüstriyel işletme olarak adlandırılan Catering firmaları toplu yemek üretimi yapan yiyecek içecek işletmeleridir. Catering işletmeleri toplu yemek hizmeti yanında, düğün, iş yemeği, açılış kokteyli, ziyafet yemeği gibi organizasyonlarda da yiyecek içecek hizmeti vermektedirler. Sadece toplu yemek üretimi yapan endüstriyel yiyecek içecek işletmeleri sanayi işletmelerinde çalışanların yeme içme ihtiyaçlarına cevap vermektedirler. Bu hizmet karşılığında belli bir ücret alan işletme, hizmet vereceği yere mutfak ve yemekhane oluşturarak çalışanlara yeme içme hizmeti vermektedir ya da kendi mutfağında ürettiği yemekleri taşıma usulüyle müşterisinin yemekhanesinde servisini yapmaktadır.
#56
SORU: Gıda güvenliği kavramı nedir?
CEVAP: Gıda güvenliği “gıdalarda olabilecek fiziksel, kimyasal, biyolojik ve her türlü zararın bertaraf edilmesi için alınan tedbirler bütünü” olarak; güvenli gıda ise amaçlandığı biçimde hazırlandığında fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik özellikleri itibariyle tüketime uygun olan besin değerini kaybetmemiş gıda maddesi olarak tanımlanmaktadır.
#57
SORU: Fast food sektörünün belirleyici özellikleri nelerdir?
CEVAP: Bu sektörünün belirleyici özellikleri şöyle sıralanabilir: • Bu işletmelerin konusu genellikle bir ürün (örneğin, hamburger), bir ürün dizisi (örneğin, pizza), ya da bir ülkenin ürünleridir (örneğin, Çin mutfağı gibi). • İşletmeler genellikle büyük bir zincire aittirler veya imtiyaz sahibidirler (franchised). • “Ürün” çok iyi pazarlanmıştır; örneğin, dekor, atmosfer, ürünün yüksek ve aynı düzeyde kalitesi, paket servis için özel kutular. • Fiyatlandırma, belirli bir fiyat aralığındadır. • Kullanılan malzemeler, genellikle kullanılması pratik ürünlerdir (örneğin, dondurulmuş patates, konsantre şuruplar). • Yiyeceğin üretim yöntemi kısmen veya tamamen otomatiktir. • Yiyecek servisi yöntemi sade ve basittir.
#58
SORU: Restoran nedir?
CEVAP: Restoranlar, müşterilere rahat ve huzurlu bir şekilde yeme ve içme olanağı sağlayan, gerek tek başına gerekse bir konaklama tesisine bağlı olarak çalışan kuruluşlar olarak tanımlanmaktadır.
#59
SORU: Türkiye, Amerika, İtalya ve Meksika’nın fast food ürünleri nelerdir?
CEVAP: İlgili ülkelerin fast food ürünleri şöyle sıralanabilir: • Türkiye: Simit, döner, mantı, pide, börek, dürüm, çiğ köfte, kokoreç. • Amerika: Hamburger, cheeseburger. • İtalya: Pizza, makarna. • Meksika: Tako, madrano, vb.dir.
#60
SORU: Yiyecekleri güvensiz hâle getiren kaç tür tehlike vardır?
CEVAP: Yiyecekleri güvensiz hâle getiren üç tür tehlike vardır: • Mikrobiyolojik tehlikeler; bakteri, virüs, küf ve parazit vb. • Fiziksel tehlikeler; cam, tahta, kemik parçaları, saç teli, zımba teli vb. • Kimyasal tehlikeler; alerjenler, tarım ilaçları, veteriner ilaç kalıntıları, toksin mineraller, deterjan ve dezenfektan kalıntıları vb.
#61
SORU: Gıdalarda bulunabilecek tehlikeler nelerdir?
CEVAP: Gıdalarda bulunabilecek tehlikeler; • Bakteri, virüs, parazit, küf toksinleri gibi biyolojik tehlikeler, • Pestisitler ve veteriner ilaçları, doğal toksik maddeler, endüstriyel kontaminantlar, gıda işleme sırasında oluşan toksik maddeler, gıda katkı maddeleri gibi kimyasal tehlikeler, • Cam, metal, plastik, taş, toprak, tahta parçaları, kıl gibi yabancı maddeler ve • Radyoaktivite gibi fiziksel tehlikeler olarak sınıflandırmaktadır.
#62
SORU: Yiyecek işletmelerinde gıda güvenliği konusunda en fazla risk oluşturabilecek faktörler nelerdir?
CEVAP: İşletmelerde gıda güvenliği konusunda en fazla risk oluşturabilecek faktörler şöyle sıralanabilir: • Yetersiz pişirme işlemi, • Yiyecekleri tehlikeli sıcaklık aralığında (+5c/+65c) bekletme, • Çapraz bulaşma (özellikle çiğ ve pişmiş gıdalar arasında), • Kişisel hijyen yetersizliği, • Ekipmanların yetersiz temizliği, • Güvenli olmayan kaynaklardan tedarik edilen gıda maddeleri.
#63
SORU: Franchising sistemi nedir?
CEVAP: Franchising sistemi; taraflar arasında yapılan antlaşma ile sistemi satın alan taraf ile satan tarafın sunduğu mal ve hizmetlerin üretimi ve pazarlama hakkını elde etmekle beraber, işletmelerinde belirlenen ürünler dışında başka hiçbir mal ve hizmeti sunmayacağı konusunda anlaşmaya varmaktır.
#64
SORU: Farklı servis hizmeti veren restoran işletmeleri nelerdir?
CEVAP: Farklı servis hizmeti veren restoran işletmeleri; • Et restoranları, • Spesiyalite restoranları, • Ulusal restoranlar, • Lüks restoranlar, • Mom ve pop restoranlar ile • Fast food restoranlarıdır.
#65
SORU: Ulusal restoranlar nasıl açıklanmaktadır?
CEVAP: Ulusal restoranlar, tamamen bir ülke mutfağı kültürüne özgü yiyecek ve içeceklerin servisinin yapıldığı restoranlardır. Bu mutfakların önde gelenleri; • Çin, • Japon, • İtalyan, • Fransız ve • Meksika restoranlarıdır. Yiyecek ve içecekler haricinde, restoranın dekoru, menüsü, müziği, personel kıyafeti ve benzeri özelliklerinin de o kültürü yansıtması gerekmektedir.
#66
SORU: Spesiyalite restoranları nasıl açıklanmaktadır?
CEVAP: Spesiyalite restoranları, kendilerine has yemekleri ile ün yapmış restoranlardır.
#67
SORU: Lüks restoranlar nasıl açıklanmaktadır?
CEVAP: Lüks restoranlar, yüksek alım gücüne sahip kişileri hedef pazar olarak seçerler. Menüleri, dünya mutfaklarının seçkin örneklerini içinde bulundurur. Etkileyici ve lüks bir dekora ve ambiyansa sahiptir. En kaliteli malzemelerle üretim ve servis yapılır. Yatırım maliyeti son derece yüksektir.
#68
SORU: Güvenli gıda nedir?
CEVAP: Güvenli gıda, insanlar tarafından her ne şekilde tüketilirse tüketilsin herhangi bir rahatsızlık vermeyen gıdadır.
#69
SORU: Yiyecek içecek işletmelerinde kâr amaçlı (ticari amaçlı) işletmeler nedir ve amaçları nelerdir?
CEVAP: Ticari yiyecek içecek işletmeleri, kârlılığın asıl ilgi alanı olduğu işletmeler olarak tanımlanabilir. Amaç; kârı maksimize etmektir. Bu tür işletmeler yalnızca özel mülkiyetle değil, kamu mülkiyetinde de görülebilir. Aynı zamanda işletmenin birincil faaliyeti yiyecek içecek hizmeti de olabilir, müşterilere ek bir hizmet olarak ikincil aktivitesi de olabilir.
#70
SORU:
Yiyecek içecek işletmelerinin tanımı nedir?
CEVAP: Müşterilere rahat ve huzurlu bir şekilde yeme ve içme olanağı sağlayan, gerek tek başına gerekse bir konaklama tesisine bağlı olarak çalışan kuruluşlardır.
Müşterilere rahat ve huzurlu bir şekilde yeme ve içme olanağı sağlayan, gerek tek başına gerekse bir konaklama tesisine bağlı olarak çalışan kuruluşlardır.
#71
SORU:
Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı'nın yapmış olduğu analize göre Türkiye'de yiyecek içecek sektörünün güçlü noktaları nelerdir?
CEVAP: Genç ve artan nüfusuyla, Türkiye’de hem üretim hem de tüketim artış göstermektedir. Türkiye gıda endüstrisi, ülkedeki mevcut tarımsal ürün çeşitliliği sebebiyle önemli ihracat fırsatlarına sahiptir. Gelişen bir ülke olarak, tüketici harcamalarını da pozitif yönde etkileyecek olan kişi başı GSYİH’da gelecek yıllarda artış beklenmektedir.
Genç ve artan nüfusuyla, Türkiye’de hem üretim hem de tüketim artış göstermektedir. Türkiye gıda endüstrisi, ülkedeki mevcut tarımsal ürün çeşitliliği sebebiyle önemli ihracat fırsatlarına sahiptir. Gelişen bir ülke olarak, tüketici harcamalarını da pozitif yönde etkileyecek olan kişi başı GSYİH’da gelecek yıllarda artış beklenmektedir.
#72
SORU:
Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı'nın yapmış olduğu analize göre Türkiye'de yiyecek içecek sektörünün fırsatları nelerdir?
CEVAP: İlgi düzeyi yüksek genç nüfusun yeni marka ve ürünlere açık olması, turizm sektöründeki büyümenin yiyecek ve içecek sektöründeki tüketimi de artırması, henüz pazarın olgunluğa ulaşmaması sebebiyle yeni ürünlerin Türkiye’ye girebilme fırsatlarının olmasıdır.
İlgi düzeyi yüksek genç nüfusun yeni marka ve ürünlere açık olması, turizm sektöründeki büyümenin yiyecek ve içecek sektöründeki tüketimi de artırması, henüz pazarın olgunluğa ulaşmaması sebebiyle yeni ürünlerin Türkiye’ye girebilme fırsatlarının olmasıdır.
#73
SORU:
Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı'nın yapmış olduğu analize göre Türkiye'de yiyecek içecek sektörünün zayıf yönleri nelerdir?
CEVAP:
Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı'nın yapmış olduğu analize göre Türkiye'de yiyecek içecek sektörünün zayıf yönleri küresel ekonomik krizden etkilenen değişken ekonomik ortamın tüketici harcamalarını engellemesi ve alkollü içeceklerde talebin dinî inanışlar ve yüksek Özel Tüketim Vergisi sebebiyle Avrupa ülkelerine kıyasla düşük düzeyde kalmasıdır.
#74
SORU:
Restoran işletmeleri için yönetim sürecinin içeriği nedir?
CEVAP: Restoran işletmeleri için yönetim süreci; malzemelerin satın alınmasından sonra, üretim süreci sonunda yiyecek ve içeceklerin müşterinin tüketimine kadar geçen süreyi içermektedir.
Restoran işletmeleri için yönetim süreci; malzemelerin satın alınmasından sonra, üretim süreci sonunda yiyecek ve içeceklerin müşterinin tüketimine kadar geçen süreyi içermektedir.
#75
SORU:
Yiyecek içecek işletmelerinde yönetsel fonksiyonlar nelerdir?
CEVAP: Yiyecek içecek işletmelerinde yönetsel fonksiyonlar şunlardır:
- Tedarik Fonksiyonu
- Pazarlama Fonksiyonu
- Finansman Fonksiyonu
- İnsan Kaynakları Fonksiyonu
- Ar-Ge Fonksiyonu
- Üretim Fonksiyonudur
Yiyecek içecek işletmelerinde yönetsel fonksiyonlar şunlardır:
- Tedarik Fonksiyonu
- Pazarlama Fonksiyonu
- Finansman Fonksiyonu
- İnsan Kaynakları Fonksiyonu
- Ar-Ge Fonksiyonu
- Üretim Fonksiyonudur
#76
SORU:
Reklam nedir?
CEVAP: Yiyecek içecek işletmelerin ürettiği mal ve hizmetleri daha önce tüketmiş olan müşterilerini korumak, sunulan mal ve hizmetlere yeni müşteriler bulmak, işletmenin pazar payını korumak ya da artırmak için kolektif olarak kullanılan ticari tekniklerin tamamı olarak tanımlanmaktadır.
Yiyecek içecek işletmelerin ürettiği mal ve hizmetleri daha önce tüketmiş olan müşterilerini korumak, sunulan mal ve hizmetlere yeni müşteriler bulmak, işletmenin pazar payını korumak ya da artırmak için kolektif olarak kullanılan ticari tekniklerin tamamı olarak tanımlanmaktadır.
#77
SORU:
Promosyon çeşitleri nelerdir?
CEVAP: Promosyon çeşitleri şu şekildedir;
- Ödüllü yarışmalar,
- İndirim kuponları,
- Paketler,
- Prim/Hediye,
- Ürün örnekleri
- İndirimler,
- Fazla ürün.
Promosyon çeşitleri şu şekildedir;
- Ödüllü yarışmalar,
- İndirim kuponları,
- Paketler,
- Prim/Hediye,
- Ürün örnekleri
- İndirimler,
- Fazla ürün.
#78
SORU:
Yiyecek içecek işletmelerinin insan kaynakları yönetiminde uygulanması gerekenler nelerdir?
CEVAP: Diğer işletmelerde de olduğu gibi yiyecek içecek işletmelerinin insan kaynakları yönetiminde uygulanması gereken işlemler; İnsan kaynaklarının planlanması ve aranması, insan kaynaklarının seçimi ve işe yerleştirilmesi, insan kaynaklarının geliştirilmesi, insan kaynaklarının motivasyonu, insan kaynaklarının yönetime katılımı, insan kaynaklarında performans değerlendirme ve ölçme, stres yönetimi, ücret yönetimi, çalışma ilişkilerinin düzenlenmesi, işten ayrılanların düzenlenmesidir.
Diğer işletmelerde de olduğu gibi yiyecek içecek işletmelerinin insan kaynakları yönetiminde uygulanması gereken işlemler; İnsan kaynaklarının planlanması ve aranması, insan kaynaklarının seçimi ve işe yerleştirilmesi, insan kaynaklarının geliştirilmesi, insan kaynaklarının motivasyonu, insan kaynaklarının yönetime katılımı, insan kaynaklarında performans değerlendirme ve ölçme, stres yönetimi, ücret yönetimi, çalışma ilişkilerinin düzenlenmesi, işten ayrılanların düzenlenmesidir.
#79
SORU:
Ar-Ge fonksiyonunun genel amacı nedir?
CEVAP: Ar-Ge fonksiyonunun temel amacı; devamlı olarak değişen bir çevrede hizmet veren yiyecek içecek işletmelerinin, bu değişimlere adapte olmalarını sağlamak, gelişme ve büyümelerine yardımcı olmak ve sonuç olarak da canlılıklarının sürekliliğini sağlamaktır.
Ar-Ge fonksiyonunun temel amacı; devamlı olarak değişen bir çevrede hizmet veren yiyecek içecek işletmelerinin, bu değişimlere adapte olmalarını sağlamak, gelişme ve büyümelerine yardımcı olmak ve sonuç olarak da canlılıklarının sürekliliğini sağlamaktır.
#80
SORU:
Üretim Süreci hangi aşamalardan oluşmaktadır?
CEVAP: Üretim süreci; hazırlık aşaması (yiyecek malzemelerinin yıkanması, soyulması, ayıklanması, parçalara ayrılması, doğranması vb), pişirme aşaması (yiyecek malzemeleri pişirilmesi) ve porsiyonlanması aşamalarından meydana gelmektedir.
Üretim süreci; hazırlık aşaması (yiyecek malzemelerinin yıkanması, soyulması, ayıklanması, parçalara ayrılması, doğranması vb), pişirme aşaması (yiyecek malzemeleri pişirilmesi) ve porsiyonlanması aşamalarından meydana gelmektedir.
#81
SORU:
Yiyecek içecek işletmeleri ölçeklerine göre sınıflandırıldıklarında küçük ölçekli işletmeler nelerdir?
CEVAP: Ayaküstü restoranlar, tavuk-piliç restoranları, unlu mamul işletmeleri, pastaneler, pizza restoranları, sandviç büfeleri, deniz ürünleri restoranları küçük ölçekli işletmelerdir.
Ayaküstü restoranlar, tavuk-piliç restoranları, unlu mamul işletmeleri, pastaneler, pizza restoranları, sandviç büfeleri, deniz ürünleri restoranları küçük ölçekli işletmelerdir.
#82
SORU:
Mülkiyete göre yiyecek içecek işletmeleri nelerdir?
CEVAP: -
Özel İşletmeler, sermayesinin tamamı özel kişilere ait işletmelerdir.
-
Kamu İşletmeleri, sermayesinin tamamı kamuya ait işletmelerdir.
-
Karma İşletmeler, sermayesinin bir kısmı özel kişilere bir kısmı devlete ait olan
işletmelerdir.
-
Özel İşletmeler, sermayesinin tamamı özel kişilere ait işletmelerdir.
-
Kamu İşletmeleri, sermayesinin tamamı kamuya ait işletmelerdir.
-
Karma İşletmeler, sermayesinin bir kısmı özel kişilere bir kısmı devlete ait olan
işletmelerdir.
#83
SORU:
Sınırlı pazara hizmet veren işletmeler nelerdir?
CEVAP: Yiyecek içecek sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin tümü pazarın tamamına hitap etmemektedir. Bunun nedeni bulundukları yer ya da hitap edilen müşteri grubu olabilir. Terminallerde, havaalanlarında, tren ve gemilerde verilen yiyecek ve içecek hizmetlerini bu kapsamda sınıflandırmak mümkündür.
Yiyecek içecek sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin tümü pazarın tamamına hitap etmemektedir. Bunun nedeni bulundukları yer ya da hitap edilen müşteri grubu olabilir. Terminallerde, havaalanlarında, tren ve gemilerde verilen yiyecek ve içecek hizmetlerini bu kapsamda sınıflandırmak mümkündür.
#84
SORU:
Her ülkenin kendine özgü geleneksel gıdalarından fast food ürünleri vardır. Türkiye'nin kast food ürünleri nelerdir?
CEVAP: Her ülkenin kendi geleneksel gıdalarından oluşan fast food ürünleri vardır. Bunlardan bazıları şunlardır:
- Türkiye: Simit, döner, mantı, pide, börek, dürüm, çiğ köfte, kokoreç.
- Amerika: Hamburger, cheeseburger.
- İtalya: Pizza, makarna.
- Meksika: Tako, madrano, vb.
Her ülkenin kendi geleneksel gıdalarından oluşan fast food ürünleri vardır. Bunlardan bazıları şunlardır:
- Türkiye: Simit, döner, mantı, pide, börek, dürüm, çiğ köfte, kokoreç.
- Amerika: Hamburger, cheeseburger.
- İtalya: Pizza, makarna.
- Meksika: Tako, madrano, vb.
#85
SORU:
Gıda güvenliği ne anlama gelmektedir?
CEVAP: Gıda güvenliği “gıdalarda olabilecek fiziksel, kimyasal, biyolojik ve her türlü zararın bertaraf edilmesi için alınan tedbirler bütünü” olarak, güvenli gıda ise amaçlandığı biçimde hazırlandığında fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik özellikleri itibariyle tüketime uygun olan besin değerini kaybetmemiş gıda maddesi olarak tanımlanmaktadır.
Gıda güvenliği “gıdalarda olabilecek fiziksel, kimyasal, biyolojik ve her türlü zararın bertaraf edilmesi için alınan tedbirler bütünü” olarak, güvenli gıda ise amaçlandığı biçimde hazırlandığında fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik özellikleri itibariyle tüketime uygun olan besin değerini kaybetmemiş gıda maddesi olarak tanımlanmaktadır.
#86
SORU:
Gıdalarda bulunabilecek tehlikeler nelerdir?
CEVAP: Gıdalarda bulunabilecek tehlikeler; bakteri, virüs, parazit, küf toksinleri gibi biyolojik tehlikeler, pestisitler ve veteriner ilaçları, doğal toksik maddeler, endüstriyel kontaminantlar, gıda işleme sırasında oluşan toksik maddeler, gıda katkı maddeleri gibi kimyasal tehlikeler, cam, metal, plastik, taş, toprak, tahta parçaları, kıl gibi yabancı maddeler ve radyoaktivite gibi fiziksel tehlikeler olarak sınıflandırmaktadır.
Gıdalarda bulunabilecek tehlikeler; bakteri, virüs, parazit, küf toksinleri gibi biyolojik tehlikeler, pestisitler ve veteriner ilaçları, doğal toksik maddeler, endüstriyel kontaminantlar, gıda işleme sırasında oluşan toksik maddeler, gıda katkı maddeleri gibi kimyasal tehlikeler, cam, metal, plastik, taş, toprak, tahta parçaları, kıl gibi yabancı maddeler ve radyoaktivite gibi fiziksel tehlikeler olarak sınıflandırmaktadır.
#87
SORU:
Yiyecek işletmelerinde gıda güvenliği konusunda en fazla risk oluşturabilecek faktörler nelerdir?
CEVAP: Yiyecek işletmelerinde gıda güvenliği konusunda en fazla risk oluşturabilecek faktörler aşağıda belirtilmektedir:
• Yetersiz pişirme işlemi
• Yiyecekleri tehlikeli sıcaklık aralığında (+5C/+65C) bekletme
• Çapraz bulaşma (özellikle çiğ ve pişmiş gıdalar arasında)
• Kişisel hijyen yetersizliği
• Ekipmanların yetersiz temizliği
• Güvenli olmayan kaynaklardan tedarik edilen gıda maddeleridir.
Yiyecek işletmelerinde gıda güvenliği konusunda en fazla risk oluşturabilecek faktörler aşağıda belirtilmektedir:
• Yetersiz pişirme işlemi
• Yiyecekleri tehlikeli sıcaklık aralığında (+5C/+65C) bekletme
• Çapraz bulaşma (özellikle çiğ ve pişmiş gıdalar arasında)
• Kişisel hijyen yetersizliği
• Ekipmanların yetersiz temizliği
• Güvenli olmayan kaynaklardan tedarik edilen gıda maddeleridir.
#88
SORU:
Kurumsal işletme türleri nelerdir?
CEVAP: Kurumsal işletmeler aşağıdaki şekillerde çeşitlendirilebilir;
- Okullarda faaliyet gösteren yeme içme hizmetleri,
- Hastanelerde faaliyet gösteren yeme içme hizmetleri,
- Üniversitelerde faaliyet gösteren yeme içme hizmetleri,
- Askerî birliklerde faaliyet gösteren yeme içme hizmetleridir.
Kurumsal işletmeler aşağıdaki şekillerde çeşitlendirilebilir;
- Okullarda faaliyet gösteren yeme içme hizmetleri,
- Hastanelerde faaliyet gösteren yeme içme hizmetleri,
- Üniversitelerde faaliyet gösteren yeme içme hizmetleri,
- Askerî birliklerde faaliyet gösteren yeme içme hizmetleridir.
#89
SORU:
Yiyecekleri güvensiz hale getiren tehlikeler nelerdir?
CEVAP: Yiyecekleri güvensiz hâle getiren üç tür tehlike vardır (Koçak, 2010).
• Mikrobiyolojik tehlikeler; bakteri, virüs, küf ve parazit vb.
• Fiziksel tehlikeler; cam, tahta, kemik parçaları, saç teli, zımba teli vb.
• Kimyasal tehlikeler; alerjenler, tarım ilaçları, veteriner ilaç kalıntıları, toksin mineraller, deterjan ve dezenfektan kalıntıları vb.
Yiyecekleri güvensiz hâle getiren üç tür tehlike vardır (Koçak, 2010).
• Mikrobiyolojik tehlikeler; bakteri, virüs, küf ve parazit vb.
• Fiziksel tehlikeler; cam, tahta, kemik parçaları, saç teli, zımba teli vb.
• Kimyasal tehlikeler; alerjenler, tarım ilaçları, veteriner ilaç kalıntıları, toksin mineraller, deterjan ve dezenfektan kalıntıları vb.